ĐỘC QUYỀN: Mánh 'hô biến' rượu ngoại không tem nhãn của các tiểu thương trong khu chợ phố cổ Hà Nội

Chỉ khoảng hai tháng nữa sẽ đến Tến âm lịch 2024, nên các mặt hàng bánh, kẹo, rượu, trà... đã đổ về các khu chợ đầu mối ồ ạt. Và bằng cách nào đó những tiểu thương "trộn hàng" cận ngày hết hạn sử dụng và hàng loạt rượu ngoại như Johnnie Walker, Macallan, Chivas... không tem nhãn được bán ra thị trường.

Trong vai khách hàng có nhu cầu mua hàng hóa số lượng lớn để chuẩn bị giỏ quà Tết, phóng viên đã đến "chợ đầu mối hàng ngoại nhập" nằm tại khu vực Hàng Buồm, Hàng Giấy, Hàng Chiếu (quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội). 

Tại một cửa hàng, người chủ khi vừa được biết phóng viên sẽ mua hàng với số lượng lớn và giá rẻ ngay lập tức đã đưa ra các mẫu sản phẩm cận ngày hết hạn và thao thao bất tuyệt giới thiệu: "Trà tròn đến tháng 6 hết hạn, Tết từ tháng 2 thì vẫn còn 4 tháng nữa, các em mua loại này cho rẻ chỉ còn 55.000 đồng/hộp... Giá gốc gần 150.000 đồng, tội gì không lấy". 

Hay khi nói về các loại rượu vang, người chủ cửa hàng cho rằng các loại rượu sản xuất trong nước chỉ vài chục nghìn đồng, các loại rượu nhập từ công ty có giá cao hơn từ 100.000 đồng - 200.000 đồng. 

Khi được ngỏ ý muốn làm một giỏ quà mẫu có giá 300.000 đồng - 350.000 đồng người chủ cửa hàng nhanh tay chọn loạt sản phẩm gồm: Trà tròn giới thiệu xuất xứ từ Nga, cà phê nhập Hàn Quốc, bia Đức, bánh quy, rượu vang trong nước chỉ 75.000 đồng. 

Và như vậy chỉ với số tiền 350.000 đồng khách hàng đã có ngay một giỏ quà gắn mác nhập từ các quốc gia khác nhau. Nếu bán ra thị trường giỏ quà này khi thêm hộp, giỏ phụ kiện trang trí sẽ có giá dao động từ 550.000 đồng - 600.000 đồng. 

Chưa dừng lại ở đó, khi phóng viên hỏi về việc nhập hàng hóa sẽ có hóa đơn cho các mặt hàng không? Chủ quán vồn vã cho rằng hóa đơn không có nhưng nếu khách cần sẽ phục vụ từ "A đến Z". Theo chủ cửa hàng này nói: "Các em cần chị sẽ bảo em chị viết, nhưng hóa đơn tùy thời điểm từ 8-10%. Nếu lúc nó đông khách thì sẽ là 10%". 

Tiếp tục nói về việc buôn bán các mặt hàng rượu ngoại, người chủ cửa hàng bày tỏ không ngại việc bị khách phát hiện hàng kém chất lượng, không tem nhãn. Chủ cửa hàng nhấn mạnh: "Rượu xách tay, không tem mới có giá đó. Như rượu Johnnie Walker đỏ, Macallan, Chivas...,  giá bán lẻ chắc chắn có lãi vì không mất thuế phí. Và team thật hay tem giả vẫn thoải mái không lo bị kiểm tra". 

Hiện nay, mặt hàng bia, rượu là mặt hàng phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Trong đó, mức thuế tiêu thụ đặc biệt với bia là 65%, rượu 35-65% tùy độ cồn dưới hay trên 20 độ. Vậy trường hợp bán sản phẩm hàng hóa là bia rượu không có tem nhãn, không rõ nguồn gốc xuất xứ thì việc các cửa hàng kinh doanh này sẽ nộp thuế như thế nào? Đáng nói, nếu kinh doanh các mặt hàng này nhưng không xuất hoá đơn thì chủ cơ sở kinh doanh có bị xử lý?

Theo luật sư Đinh Đức Duy, Văn phòng Luật Kết Nối bày tỏ quan điểm: "Các hành vi kinh doanh "hành xách tay", không tem nhãn, hay tự dán tem không do cơ quan chức năng cấp, không xuất hóa đơn đều là hành vi trốn thuế.

Tùy theo giá trị hàng hóa sẽ bị xử phạt hành chính, hoặc xử lý hình sự. Đối với hàng không rõ nguồn gốc kém chất lượng thì có thể xem xét, kiểm tra xử lý về Tội sản xuất, kinh doanh hàng giả.

Việc xử lý các cá nhân, tổ chức kinh doanh hàng hóa sẽ do Cục Quản lý thị trường địa phương đó thực hiện".

Luật sư Duy cũng chỉ ra, hành vi không xuất hóa đơn khi bán hàng hoá, dịch vụ hoặc ghi giá trị trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hoá, dịch vụ đã bán và bị phát hiện sau thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế nếu bị là hành vi trốn thuế, mức xử phạt quy định tại Điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP. Mức phạt tiền 1 lần số thuế trốn đối với người nộp thuế có từ một tình tiết giảm nhẹ trở lên, mức phạt cao nhất là 3 lần số thuế trốn.

Ngoài ra, đối với hành vi không xuất hóa đơn khi bán hàng tùy vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, số tiền thuế trốn từ 100.000.000 đồng trở lên, đối tượng vi phạm có thể bị khởi tố hình sự về tội trốn thuế theo quy định tại Điều 200 Bộ luật hình sự năm 2015, khung hình phạt cao nhất là 7 năm tù và có thể bị phạt tiền đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 3 Nghị định 43/20217/NĐ-CP về nhãn hàng hóa, nhãn phụ là nhãn thể hiện những nội dung bắt buộc được dịch từ nhãn gốc của hàng hóa bằng tiếng nước ngoài ra tiếng Việt và bổ sung những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt theo quy định của pháp luật Việt Nam mà nhãn gốc của hàng hóa còn thiếu.

Đồng thời theo quy định tại Khoản 3 Điều 7 Nghị định trên, hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam mà trên nhãn chưa thể hiện hoặc thể hiện chưa đủ những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt thì phải có nhãn phụ thể hiện những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt và giữ nguyên nhãn gốc của hàng hóa. Nội dung ghi bằng tiếng Việt phải tương ứng với nội dung ghi trên nhãn gốc.

Như vậy, đối với sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài về Việt Nam mà trên đó chưa thể hiện những nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt phải có nhãn phụ.

Hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ và hàng giả là hai loại hàng hóa khác nhau, việc các đối tượng kinh doanh các mặt hàng này có chế tài xử lý khác nhau. Do đó không thể đánh đồng các hành vi này với nhau mà phải căn cứ vào loại hàng hóa vi phạm để xác định chế tài xử lý cụ thể".

Bên cạnh đó, luật sư cũng đưa ra khuyến cáo cho người tiêu dùng, nên lưu ý thời điểm Tết Nguyên đán đang rất cận kề, các đối tượng buôn lậu, sản xuất buôn bán hàng cấm, hàng giả, hàng nhái... sẽ tập chung vào các mặt hàng tiêu dùng phục vụ Tết để tổ chức buôn bán phi pháp, thu lợi bất chính. 

Những dấu hiệu để nhận biết các mặt hàng làm giả, làm nhái, kém chất lượng người tiêu dùng cần biết như: Các doanh nghiệp sản xuất hàng giả hay thương nhân nhập khẩu phân phối không có địa chỉ chính xác, các trang web không hoạt động hoặc không có tương tác với khách hàng và các đại lý phân phối. Số điện thoại của đường dây nóng thường không có thực hoặc luôn trong tình trạng thuê bao không liên hệ được.

Hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng hay xâm phạm sở hữu trí tuệ, hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng cấm mặc dù cũng cố tình tạo ra mã số, mã vạch để xác định nguồn gốc hàng hóa nhưng thường khi truy cập không thể hiện được xuất xứ hàng hóa hoặc lại là nguồn gốc hàng hóa khác do bị copy từ những mã số, mã vạch của những nhóm hàng khác tương tự.

Hàng giả, hàng nhái, hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng cấm cũng rất khó tạo ra mã số xác thực điện tử do phần mềm xác thực này được quản lý rất chặt chẽ khi tiếp nhận thông tin của các sản phẩm đăng ký bảo vệ.

Người tiêu dùng cần áp dụng các biện pháp phòng tránh, kiểm tra nhanh thông tin liên hệ của nhà sản xuất trên vỏ hộp hàng hóa; chủ động áp dụng công nghệ để truy xuất nguồn gốc hàng hóa; áp dụng xác thực điện tử Icheck- Giải pháp kiểm tra sản phẩm chính hãng để tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng hóa không rõ nguồn gốc. Đăng ký sử dụng miễn phí dịch vụ xác thực điện tử của Icheck tại địa chỉ: www.ICheck.vn/register.

Trong khi mua, bán hàng hóa nếu phát hiện thấy có những dấu hiệu bất thường hay nghi ngờ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng hay xâm phạm sở hữu trí tuệ, hàng hóa không rõ nguồn gốc, người tiêu dùng cần chủ động thông tin, tố giác các hành vi có dấu hiệu vi phạm đến các cơ quan chức năng để kịp thời xác minh, xử lý theo đúng các quy định của pháp luật.