Nghị định số 16/2022/NĐ-CP quy định tăng mức phạt tiền đối với một số hành vi, nhóm hành vi có tỷ lệ vi phạm cao. Trong đó vi phạm về trật tự xây dựng cao nhất 1 tỷ đồng và mỗi hành vi vi phạm khác có mức phạt tiền tăng từ 1,5 lần trở lên so với Nghị định 139/2017/NĐ-CP
Nghị định số 16/2022/NĐ-CP quy định tăng mức phạt tiền đối với một số hành vi, nhóm hành vi có tỷ lệ vi phạm cao như: Lập, điều chỉnh quy hoạch xây dựng; trật tự xây dựng; kinh doanh bất động sản; quản lý sử dụng nhà chung cư; hạ tầng kỹ thuật.
Trong đó, mức xử phạt vi phạm về lập, điều chỉnh quy hoạch tối đa đến 300 triệu đồng (Nghị định 139/2017/NĐ-CP là 70 triệu đồng); vi phạm về trật tự xây dựng cao nhất 1 tỷ đồng và mỗi hành vi vi phạm khác có mức phạt tiền tăng từ 1,5 lần trở lên so với Nghị định 139/2017/NĐ-CP; vi phạm về kinh doanh bất động sản xử phạt tối đa 1 tỷ đồng (Nghị định 139/2017/NĐ-CP tối đa 300 triệu đồng)...
Theo khoản 17 Điều 3 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020), giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư để xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời công trình.
Trong đó, mức phạt hành chính đối với hành vi xây nhà không có giấy phép xây dựng được quy định như sau:
Cụ thể tại khoản 7 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định mức phạt hành chính đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng:
- Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;
- Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;
- Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng.
Lưu ý, mức phạt tiền này là mức phạt áp dụng đối với tổ chức. Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với cá nhân bằng 1/2 mức phạt tiền đối với tổ chức. (Điểm c khoản 1 Điều 4 Nghị định 16/2022/NĐ-CP).
Đối với việc xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng:
Vi phạm lần đầu xử phạt tiền từ 120 - 140 triệu đồng.
Tiếp tục vi phạm (trước khi có quyết định xử phạt): Từ 400 - 500 triệu đồng.
Đã bị xử phạt mà tái phạm (chưa đến mức xử lý hình sự): Từ 950 triệu - 1 tỉ đồng.
Trường hợp công trình đang thi công xây dựng mà không có giấy phép thì ngoài việc bị phạt tiền theo quy định nêu trên thì người có thẩm quyền có trách nhiệm:
- Lập biên bản vi phạm hành chính.
- Yêu cầu tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm dừng thi công xây dựng công trình.
Đồng thời, người có hành vi vi phạm phải hoàn thành hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng hoặc giấy phép xây dựng điều chỉnh hoặc thiết kế xây dựng điều chỉnh.