Ngành bia chứng kiến lượng tiêu thụ sụt giảm chưa từng có

Kinh tế khó khăn, sức mua giảm và cơ quan chức năng siết chặt quy định về nồng độ cồn... là những nguyên nhân khiến lượng tiêu thụ của ngành bia sụt giả.

Với dân số đông, cơ cấu dân số trẻ, nhu cầu của người dân Việt Nam tương đối lớn. Việt Nam là quốc gia tiêu thụ bia nhiều nhất trong số 11 nước khu vực Đông Nam Á. Lượng bia tiêu thụ tại Việt Nam tăng trung bình 6,6%/năm trong suốt 6 năm qua (toàn cầu tăng trưởng chỉ ở mức 0,2%). 

Tuy nhiên, thời gian qua ngành bia đang chứng kiến lượng tiêu thụ sụt giảm chưa từng có. Nguyên nhân chủ yếu đến từ kinh tế khó khăn, sức mua giảm và cơ quan chức năng siết chặt quy định về nồng độ cồn của người tham gia giao thông.

Tại TP HCM, vài tháng trở lại đây, loại hình hoạt động kinh doanh quán ăn, quán nhậu và các dịch vụ khác sụt giảm, ế ẩm thấy rõ. Như tại đường Nơ Trang Long (quận Bình Thạnh), những mặt bằng kinh doanh quán nhậu, quán ăn có diện tích rộng, số lượng chỗ ngồi khá nhiều nhưng chỉ một vài bàn có khách ngồi, không còn nhộn nhịp từ tối đến khuya như trước đây.

Không chỉ sụt giảm ở các hàng quán mà lượng bia rượu tiêu thụ tại các sự kiện, cưới hỏi thời gian qua cũng giảm đáng kể do khách mời lo ngại vi phạm luật giao thông. Điều này lý giải vì sao lượng tiêu thụ bia ở các kênh siêu thị, đại lý, cửa hàng cũng sụt giảm mạnh. 

Đơn cử, tiêu thụ bia tại một hệ thống siêu thị tốp đầu Việt Nam đã giảm 7,6% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, lượng tiêu thụ của Vietnam Brewery - công ty liên doanh nhà máy bia Việt Nam với 2 thương hiệu nổi tiếng là Heineken và Tiger đang chiếm 64,7% thị phần - giảm đến 16,5%.

Từ những yếu tố tiêu cực trên, hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp (DN) trong ngành cũng chịu ảnh hưởng. Như Tổng Công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) ghi nhận doanh thu 9 tháng đầu năm 2023 đạt 22.125 tỷ đồng, giảm 12% so với cùng kỳ năm 2022; lợi nhuận sau thuế giảm tới 26%, còn 3.288 tỷ đồng.

Hay Tổng Công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco) cũng cho biết doanh thu 9 tháng đầu năm giảm gần 6,3% so với cùng kỳ, ở mức 5.632 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thu chỉ đạt 291 tỷ đồng, giảm gần 39%.

Theo TS Võ Văn Quang, chuyên gia về marketing chiến lược, xu hướng bão hòa trong ngành bia đã được nhận diện từ trước dịch Covid-19. Ông Quang phân tích tiêu thụ bia đã quá ngưỡng so với thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam.

Ông Quang cho rằng, kinh tế thế giới ảm đạm; trong nước, tất cả các thành phần kinh tế đều gặp khó khăn đã tác động trực tiếp đến nhu cầu thị trường. Có cả sự bão hòa trong tâm lý người tiêu dùng, không coi bia là thước đo của sự hạnh phúc hay thành công như 10 năm trước.

Vị chuyên gia đánh giá, sản phẩm mới trên thị trường bia đã quá nhiều, không còn yếu tố đột phá nên ngành này sẽ tăng trưởng ở mức ổn định thấp trong vòng 3-5 năm tới. Doanh nghiệp bia buộc phải đầu tư nhiều hơn cho quảng cáo, khuyến mại, hệ thống bán lẻ để bảo vệ điểm bán, giữ thị phần. Tỷ suất lợi nhuận không còn cao như những năm trước nhưng vẫn là một "sân chơi" mà nhà đầu tư kiếm được lãi và tích cực hơn nhiều lĩnh vực khác.