Thế giới đi từ tình trạng thiếu hụt đến 'dư thừa lớn' chất bán dẫn như thế nào?

Trong thời kỳ đỉnh điểm của đại dịch COVID-19, sự thiếu hụt chất bán dẫn đã ảnh hưởng đến mọi thứ, từ ô tô đến máy chơi game. Thế nhưng giờ đây, tình trạng dư thừa lại diễn ra ở một số khu vực trên thị trường, làm ảnh hưởng đến một số nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới.

Chất bán dẫn là những thành phần nhỏ bé không thể thiếu trong hàng loạt các sản phẩm bao gồm tủ lạnh, ô tô, điện thoại thông minh và bóng đèn LED.

Đại dịch COVID-19 đã gây ra sự gián đoạn lớn trong chuỗi cung ứng và sản xuất chip, khi người tiêu dùng bị mắc kẹt ở nhà và trở nên "phát cuồng" các sản phẩm như máy tính để bàn và điện thoại thông minh.

Điều này đã thúc đẩy nhu cầu đối với các chất bán dẫn như chip nhớ được sản xuất tại các các công ty Hàn Quốc như Samsung, SK Hynix và Micron. Đồng thời cũng dẫn đến tình trạng thiếu hụt trên diện rộng các sản phẩm như bảng điều khiển trò chơi và thậm chí cả linh kiện cho máy giặt, kéo dài đến tận nửa đầu năm 2022.

Bên cạnh đó, tình trạng thiếu chất bán dẫn dùng cho ô tô, dẫn đến việc sản xuất phương tiện giảm xuống ở các hãng xe lớn cũng đã xảy ra.

Trong khi động lực cung và cầu đối với một số loại chip đã trở nên cân bằng hơn, thì ở các lĩnh vực khác, tình trạng thiếu hụt chip đã trở thành tình trạng dư thừa.

Hai loại chip hiện đang dư cung là: bộ nhớ NAND và DRAM. Chúng được sử dụng trong các thiết bị như máy tính xách tay và cả máy chủ trong trung tâm dữ liệu.

Tình trạng dư thừa xảy ra sau khi các công ty bắt đầu dự trữ chip trong bối cảnh thiếu hụt do tích trữ hàng tồn kho. Nhưng sau đó nền kinh tế chậm lại.

Nhu cầu đối với các sản phẩm như điện thoại thông minh và máy tính xách tay đã giảm mạnh, đặc biệt là khi nhiều người đã mua chúng trong thời kỳ đại dịch.

Ông Peter Hanbury - đối tác trong lĩnh vực viễn thông, truyền thông và công nghệ tại Bain & Company, chia sẻ với CNBC: "Vì vậy, các nhà sản xuất đã ngừng đặt hàng chip và thay vào đó là tập trung vào việc bán hết lượng hàng tồn kho của mình".

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại chất bán dẫn đều dư cung, trong khi nhu cầu về chip từ lĩnh vực ô tô vẫn tăng mạnh.

Sự thiếu hụt chất bán dẫn do đại dịch gây ra đã giúp tăng lợi nhuận của các nhà sản xuất chip khi giá cả tăng vọt. Samsung - nhà sản xuất DRAM lớn nhất thế giới, cũng nằm trong số này.

Tuy nhiên, năm nay Samsung và các đối thủ như SK Hynix và Micron đã gặp khó khăn.

Hôm thứ 5 (27/7), Samsung cho biết lợi nhuận trong quý thứ II/2023 đã giảm 95% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, SK Hynix lại thua lỗ so với mức lãi cùng kỳ năm ngoái.

Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan (TSMC), nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, tuần trước cho biết thu nhập ròng trong quý II/2023 đã giảm 23,3% so với một năm trước. Đây là lần giảm lợi nhuận hàng quý đầu tiên sau 4 năm.

Sắp tới, thị trường máy tính để bàn có vẻ sẽ "yếu" hơn, điều này có khả năng ảnh hưởng đến Samsung, SK Hynix và Micron.

Đối với TSMC, thị trường điện thoại thông minh toàn cầu - một yếu tố thúc đẩy doanh thu chính, cũng đang chịu áp lực.

Trong nỗ lực đẩy giá chip và giảm nguồn cung trên thị trường, các hãng chip nhớ lớn đã tuyên bố cắt giảm sản lượng .

Samsung cho biết họ hy vọng nhu cầu toàn cầu sẽ phục hồi trong nửa cuối năm nay và những tập đoàn khác cũng có quan điểm tương tự.