2 trẻ nhỏ bị rắn độc cắn nguy kịch khi đang ngủ dưới nền nhà

Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận liên tiếp 2 trường hợp bệnh nhi bị rắn độc cắn nhập viện trong tình trạng nguy kịch khi đang nằm ngủ dưới nền nhà chỉ trong một ngày.

Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) cho biết, bệnh viện tiếp nhận 2 trường hợp bệnh nhi bị rắn độc cắn nhập viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch khi đang nằm ngủ dưới nền nhà. 

Cụ thể, trường hợp đầu tiên là bé trai V.T. (28 tháng tuổi, Tuyên Quang) nhập viện Bệnh viện Nhi Trung ương vào hôm 25/7. 

Theo người nhà cho biết, bệnh nhi bị rắn cắn vào ngón cái bàn chân trái, bé đau và quấy khóc, gia đình đang ngủ cùng phát hiện 1 con rắn trong gầm giường và đánh chết rắn nhưng không lưu lại hình ảnh.

Biết đây là rắn độc, gia đình đã đưa bệnh nhi đến nhà thầy lang lấy thuốc về đắp. Sau 1 ngày, bàn chân bé sưng nề, hoại tử lan lên tới đùi, co giật toàn thân, gia đình hốt hoảng đưa trẻ đi cấp cứu.

Vào bệnh viện đa khoa tỉnh, bé đã suy hô hấp, suy tuần hoàn, hôn mê, liệt cơ hô hấp, buộc phải liên hệ chuyển lên tuyến trên. Khoảng 36 tiếng sau khi bị rắn cắn, bệnh nhi nhập viện Bệnh viện Nhi Trung ương, tiên lượng rất nặng nề.

Dựa trên đặc điểm vết cắn, tính chất tổn thương, bác sĩ hướng đến trẻ bị rắn hổ đất cắn. Ngay trong đêm, bệnh nhi được truyền 40 lọ huyết thanh kháng nọc rắn hổ và thở máy, đồng thời phẫu thuật mở cân cẳng bàn chân trái. Bệnh nhi cũng được truyền dịch, lợi tiểu, phòng biến chứng suy thận cấp.

Sau 4 ngày điều trị, bệnh nhi được rút ống nội khí quản, tỉnh táo, hồi phục hoàn toàn về sức cơ, cẳng bàn chân trái đỡ sưng nề, vận động tốt. Tuy nhiên, ngón cái bàn chân trái bị rắn cắn đã hoại tử khô, có thể cần phẫu thuật cắt bỏ.

Cùng trong ngày 25/6, Bệnh viện Nhi Trung ương cấp cứu trường hợp thứ hai là bé trai 3 tuổi (Nghệ An). Phát hiện con bị rắn cắn, gia đình đưa trẻ đến nhà thầy lang gần nhà đắp thuốc lá, 1 giờ sau trẻ đã bị sụp mi, giãn đồng tử 2 bên, nói khó, liệt tứ chi, liệt cơ hô hấp tiến triển.

Sau khi được đưa đến bệnh viện địa phương cấp cứu, đặt nội khí quản, trẻ được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương.

 Thông qua hình ảnh con rắn chụp lại qua điện thoại do gia đình cung cấp, bác sĩ xác định trẻ bị rắn cạp nia miền Bắc cắn. Đây là một trong số loại rắn có nọc độc mạnh nhất, đe doạ trực tiếp đến tính mạng nạn nhân.

Trong khi đó, huyết thanh kháng nọc rắn cạp nia hiện chưa được sản xuất tại Việt Nam, nguồn cung phụ thuộc vào nước ngoài, thường khan hiếm, thiếu hoặc không có.

ThS.BS Trần Thị Mỹ Hạnh, Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết các bác sĩ đã rất nỗ lực liên hệ bệnh viện trong nước, nước ngoài để tìm nguồn cung cấp huyết thanh kháng nọc rắn cạp nia miền Bắc.

Bệnh viện Chợ Rẫy (TP HCM) chỉ có huyết thanh kháng nọc rắn cạp nia miền Nam đơn giá (dùng giải nọc rắn cạp nia miền Nam, không có tác dụng với rắn cạp nia miền Bắc) và huyết thanh kháng nọc rắn đa giá (có tác dụng chung cho rắn cạp nong, cạp nia, hổ chúa, hổ đất).

Trước sự đồng thuận về chuyên môn của các bác sĩ hai miền, bệnh nhi được truyền 10 lọ huyết thanh kháng nọc rắn đa giá. Hiện, sau 14 ngày điều trị tích cực trẻ đã tỉnh, có nhiều nhịp tự thở, biết thực hiện các động tác theo yêu cầu của bác sĩ, kết quả điện não đồ bình thường và kế hoạch rút máy thở trong một vài ngày tới.Ở nước ta, các loại rắn độc phổ biến gồm: rắn hổ mang, rắn cạp nong, cạp nia, rắn lục... Mỗi loài rắn có đặc trưng về hình thái và loại nọc độc khác nhau.

Mùa hè là thời điểm rắn sinh sôi, phát triển, cũng là lúc số bệnh nhi bị rắn cắn có xu hướng tăng, đặc biệt ở nơi gần vùng sông nước, đồi núi. Các bệnh nhân thường bị rắn cắn trong hoàn cảnh nằm ngủ trên nền nhà, sinh hoạt gần cánh đồng hoặc các nơi có nuôi gia cầm.

Khi bị rắn độc cắn, người bệnh thường thấy đau buốt tại chỗ cắn, thấy dấu răng sâu, vết thương chảy máu khó cầm, vùng chi bị cắn sưng nề, nổi phỏng nước, hoại tử lan dần. Kèm theo dấu hiệu toàn thân như nhìn mờ, sụp mi, đau rát họng, nói khó, nuốt sặc, liệt cơ tiến triển lan xuống tứ chi, thậm chí co giật, hôn mê.

Tất cả trường hợp bị rắn cắn nên được theo dõi ít nhất 24 giờ trong bệnh viện. Huyết thanh kháng nọc rắn được chỉ định trong các trường hợp có biểu hiện nặng toàn thân. Thời điểm sử dụng tốt nhất là 4 giờ đầu, tuy nhiên trong 24 giờ vẫn có hiệu quả.

Các trường hợp khác được điều trị hỗ trợ tùy theo triệu chứng lâm sàng. Sau khi bị rắn cắn, bệnh nhân cần được xử trí và cấp cứu kịp thời để hạn chế tử vong.

Bác sĩ cũng khuyến cáo cha mẹ không sử dụng các biện pháp như cố gắng hút nọc độc của rắn; trích, rạch, nặn, bóp tại vùng vết cắn. Không loay hoay tìm kiếm và áp dụng các kinh nghiệm dân gian hoặc thầy lang để sơ cứu.