Lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng của Ấn Độ ngoại trừ gạo basmati đã chính thức có hiệu lực từ chiều ngày 20/7. Đây là động thái mới nhất trong nỗ lực của chính phủ nhằm kiềm chế giá lương thực tăng cao.
Bộ Bảo vệ Người tiêu dùng (Ấn Độ) cho biết lệnh cấm sẽ giúp đảm bảo có đủ gạo trắng ngoại trừ gạo basmati ở Ấn Độ, cũng như "làm dịu đà tăng giá ở thị trường nội địa".
Ấn Độ là nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, chiếm hơn 40% thương mại gạo toàn cầu, đồng thời là nước sản xuất lớn thứ 2, chỉ sau Trung Quốc.
Các nhà phân tích của CNBC cho biết lệnh cấm có thể khiến giá gạo, vốn đã cao, sẽ còn tăng cao hơn nữa. Eve Barre, chuyên gia kinh tế ASEAN tại Công ty bảo hiểm tín dụng thương mại Coface, cho biết: "Nguồn cung gạo toàn cầu sẽ thắt chặt đáng kể, vì quốc gia này là nhà sản xuất lương thực đứng thứ hai thế giới".
Bangladesh và Nepal sẽ là những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi lệnh cấm vì là những nước nhập khẩu lớn nhất của gạo Ấn Độ. Bên cạnh đó, việc giảm nguồn cung, các phản ứng hoang mang và hoạt động đầu cơ trên thị trường gạo toàn cầu sẽ khiến giá cả tăng vọt.
Công ty phân tích nông nghiệp Gro Intelligence còn dự đoán rằng lệnh cấm sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng mất an ninh lương thực đối với các quốc gia phụ thuộc nhiều vào gạo, bao gồm Bangladesh, Trung Quốc, Benin và Nepal. Ngoài ra, các nước châu Phi khác cũng nhập khẩu một lượng lớn gạo từ Ấn Độ.
Theo Bảo vệ Người tiêu dùng (Ấn Độ), gạo trắng ngoại trừ gạo basmati chiếm khoảng 25% lượng gạo xuất khẩu của Ấn Độ. Nhà kinh tế cấp cao Radhika Rao của Ngân hàng DBS nhận định việc hạn chế xuất khẩu của Ấn Độ có thể khiến khách hàng tìm tới các nhà cung cấp thay thế trong khu vực như Việt Nam và Thái Lan.
Các quốc gia Nam Á đang vật lộn với giá rau, trái cây và ngũ cốc cao. Giá cà chua ở Ấn Độ đã tăng hơn 300% trong những tuần gần đây do thời tiết bất lợi. Các nhà nghiên cứu từ Reuters dự đoán lạm phát của nước này có thể đạt 4,58% so với cùng kỳ năm ngoái do giá lương thực tăng vọt.