Số lượng nhân sự ngành ngân hàng bị sa thải trên toàn cầu trong năm 2023 gây sốc

Làn sóng sa thải nhân sự lao động của ngành ngân hàng năm 2023 lan rộng trên toàn cầu. Việt Nam cũng không ngoài cuộc khi chứng kiến các ngân hàng cắt giảm hàng nghìn lao động.

Theo báo cáo tài chính các ngân hàng công bố, đến cuối tháng 9/2023, có những ngân hàng cắt giảm hàng nghìn nhân sự.

9 tháng đầu năm, VPBank giảm 4.400 người. Cuối quý 3 vừa qua, trên toàn hệ thống VPBank còn 24.633 nhân sự. Tuy nhiên, theo báo cáo tài chính riêng VPBank thể hiện số lượng nhân viên có sự tăng nhẹ (48 người) lên 13.065 người cuối tháng 9. Điều đó có nghĩa là số nhân sự bị cắt giảm tập trung chủ yếu ở các công ty thành viên.

Tại SHB, tổng cán bộ nhân viên trên toàn hệ thống giảm từ 9.504 người hồi đầu năm xuống còn 6.516 người, giảm 2.988 nhân sự.

Một ngân hàng khác nữa giảm mạnh là LPBank với 1.870 nhân sự nghỉ việc. TPB, TCB, Vietinbank, ABBank, SeABank... cũng giảm hàng trăm người

Cùng đó, các ngân hàng trên toàn cầu đã cắt giảm hơn 60.000 việc làm trong năm 2023, đánh dấu một trong những năm cắt giảm tồi tệ nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008, và đảo ngược phần lớn hoạt động tuyển dụng của họ giai đoạn sau đại dịch COVID-19.

Theo ước tính của Financial Times, khoảng 20 ngân hàng lớn nhất thế giới đã cắt giảm ít nhất 61.905 việc làm trong năm 2023. Để so sánh, trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2008, những ngân hàng này đã cắt giảm hơn 140.000 việc làm.

Được biết, báo cáo này được hãng tin đưa ra dựa trên thông tin tiết lộ từ các ngân hàng và báo cáo riêng để tổng hợp, không bao gồm các ngân hàng nhỏ hơn hoặc các đợt cắt giảm nhân sự nhỏ, bởi vậy nên tổng số việc làm bị mất trong ngành ngân hàng có thể còn cao hơn.

Trong quá khứ, các ngân hàng cắt giảm trên diện rộng, chẳng hạn như năm 2015 và 2019, là do bị ảnh hưởng bởi việc cắt giảm quy mô lớn tại các tổ chức tín dụng châu Âu lúc bấy giờ đang vật lộn để đối phó với lãi suất thấp lịch sử. Tuy nhiên, ít nhất một nửa lượng việc làm bị cắt giảm trong năm 2023 đến từ những ngân hàng ở Phố Wall, do hoạt động kinh doanh ngân hàng đầu tư của họ phải đối phó với tốc độ tăng lãi suất cao ở Mỹ và châu Âu.

Trong nhiều trường hợp, các ngân hàng sẽ thuê lại những người mà họ từng tuyển dụng sau giai đoạn đại dịch, thời điểm mà nhu cầu giao dịch bị dồn nén gây ra một cuộc chiến tranh giành nhân tài giữa các ngân hàng đầu tư.

Ngân hàng có đợt cắt giảm nhân sự lớn nhất thế giới trong năm 2023 chính là UBS của Thụy Sĩ, vào thời điểm sau khi thâu tóm Credit Suisse, đối thủ cũ của họ.

Trong vòng vài giờ sau cuộc giải cứu Credit Suisse vào tháng 3, các nhà quan sát thị trường đã bắt đầu dự đoán rằng vụ sáp nhập ngân hàng lớn nhất và quan trọng nhất sau cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008 sẽ khiến hàng chục nghìn việc làm bị cắt giảm.

Tại thời điểm xảy ra sự kiện, Credit Suisse vốn đã lên kế hoạch cắt giảm 9.000 vị trí, nhưng UBS còn được kỳ vọng sẽ cắt giảm nhiều hơn và nhanh hơn khi loại bỏ các vị trí trùng lặp và phá hủy phần lớn mảng ngân hàng đầu tư của đối thủ cũ.

Vào tháng 11, UBS tiết lộ rằng họ đã cắt giảm 13.000 việc làm sau khi tiếp quản Credit Suisse, khiến tổng số nhân viên còn lại là 116.000 người. Tuy nhiên, CEO Sergio Ermotti đã ra tín hiệu rằng năm 2024 sẽ là “năm bản lề” cho việc tiếp quản, và nhiều nhà quan sát dự đoán sẽ có thêm hàng nghìn việc làm bị cắt giảm trong những tháng tới.

Đứng thứ 2 trong số các ngân hàng cắt giảm việc làm nhiều nhất năm 2023 là Wells Fargo. Trong tháng 12, ngân hàng này tiết lộ đã giảm 12.000 nhân viên trên toàn cầu, giảm tổng số lượng nhân viên xuống còn 230.000. Ngân hàng cho biết họ đã chi 186 triệu USD cho chi phí thôi việc chỉ trong quý 3, với 7.000 người bị sa thải.

CEO Charlie Scharf thông báo rằng ngân hàng đã dành tới 1 tỉ USD cho chi phí thôi việc, điều này cho thấy họ sẽ còn tiếp tục cắt giảm nhân sự trong thời gian tới.

Các tổ chức tín dụng lớn khác ở Phố Wall cũng tiếp tục chương trình “thanh lọc lực lượng” hàng năm của họ vào năm 2023, một vài năm kể từ sau khi đại dịch bắt đầu.

Citigroup cắt giảm 5.000 việc làm, Morgan Stanley sa thải 4.800 nhân viên, Bank of America giảm 4.000, Goldman Sachs là 3.200 và JPMorgan Chase 1.000. Tổng cộng, các ngân hàng lớn ở Phố Wall đã cắt giảm ít nhất 30.000 vị trí việc làm trong năm 2023.

“Không có doanh thu nên đây một phần phản ứng mà các ngân hàng đưa ra trước việc mở rộng quy mô quá mức. Nhưng cũng có một lời giải thích đơn giản hơn: cắt giảm chi phí do được chỉ đạo”, Thacker nói. “Nếu bạn điều hành một bộ phận và sếp của bạn yêu cầu tiết kiệm, bạn sẽ cắt giảm nhân sự hoặc bị sa thải”.

Gần đây nhất là vào tháng 1/2022, CEO Christian Stitch của Deutsche Bank cho biết ông “rất lo ngại” rằng cuộc cạnh tranh tuyển dụng nhân viên sẽ đẩy chi phí lương lên khắp Phố Wall, trong khi lương đã tăng trưởng gần 15% trong 12 tháng trước đó.

Nhưng chưa đầy 2 năm sau, việc thiếu giao dịch đã buộc các nhà cho vay phải sắp xếp hợp lý số lượng nhân sự trong các ngân hàng đầu tư của họ.

Dữ liệu từ Coalition Greenwich, một tập đoàn dịch vụ tài chính, cho thấy các ngân hàng đầu tư lớn nhất đã cắt giảm 4% nhân sự của họ chỉ trong nửa đầu năm 2023 và còn nhiều đợt cắt giảm hơn nữa trong nửa cuối năm.

Tuy nhiên, quy mô cắt giảm việc làm có thể không lớn bởi nhiều ngân hàng vẫn tỏ ra lạc quan về sự trở lại của các giao dịch trong năm tới, theo Gaurav Arora, người đứng đầu bộ phận phân tích đối thủ cạnh tranh tại Coalition.

Đặc biệt, Ngân hàng Metro của Anh đã công bố kế hoạch cắt giảm tới 20% lực lượng lao động của mình.

Ngân hàng này đã được giải cứu trong một thỏa thuận tái cấp vốn trị giá 925 triệu bảng vào tháng 10, sau khi gặp rắc rối vì Ngân hàng Trung ương Anh từ chối cấp vốn cho hoạt động cho vay thế chấp ít nhất đến năm 2024.

Metro hiện đang đặt mục tiêu tiết kiệm hàng năm là 50 triệu bảng Anh - tăng so với mục tiêu trước đó là 30 triệu bảng - điều này sẽ dẫn đến việc đóng cửa nhiều chi nhánh và sa thải tới 800 nhân viên.

Trong khi đó, một số ngân hàng lớn không sa thải nhân viên trong năm 2023, điển hình là HSBC và Commerzbank, cả hai ngân hàng đều đã tiến hành những đợt cắt giảm lực lượng lao động rất lớn trong những năm gần đây.

Tổ chức tín dụng lớn thứ hai của Italy UniCredit cũng đã không công bố bất kỳ đợt cắt giảm nhân sự lớn nào vào năm 2023. Trước đó, công ty đã cắt giảm số lượng nhân viên trong suốt 2 năm nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.

Nhân viên toàn thời gian của UniCredit đã giảm khoảng 10% - tương đương 7.700 người - trong 2 năm kết thúc vào tháng 3/2023 và họ phải dành thêm 300 triệu euro chi phí tái cơ cấu để chuyển cho 1.000 nhân viên tự nguyện nghỉ làm.

Trừ khi hoạt động ngân hàng đầu tư được hoạt động sôi nổi trở lại, triển vọng việc làm trong ngành ngân hàng toàn cầu khó có thể cải thiện trong năm 2024.

“Chúng tôi dự đoán rằng cả năm 2024 sẽ là sự tiếp nối của năm 2023. Chúng tôi thấy các ngân hàng đang trở nên thận trọng hơn”, ông Arora cho biết.