Thị trường smartphone có tín hiệu phục hồi vào năm 2024, Bphone liệu có cơ hội?

Vào năm 2024, International Data Corporation (IDC) thông báo mới nhất kỳ vọng thị trường sẽ phục hồi vào năm 2024 với mức tăng trưởng 6,0% so với năm trước.

Tín hiệu tích cực về doanh số smartphone trong năm 2024

International Data Corporation (IDC) có thông báo mới nhất kỳ vọng thị trường sẽ phục hồi vào năm 2024 với mức tăng trưởng 6,0% so với năm trước. Tương tự, Canalys (Tập đoàn phân tích độc lập) cũng đưa ra các dự báo doanh số điện thoại thông minh toàn cầu sẽ tăng trưởng trở lại vào năm 2024.

Cụ thể, năm 2024 khoảng 1,17 tỷ chiếc điện thoại thông minh được xuất xưởng. Con số này tương ứng với mức tăng trưởng 4% so với giá trị của năm 2023. Dự báo chỉ rõ, người tiêu dùng sẵn sàng chi nhiều hơn cho điện thoại thông minh với giá bán trung bình hiện ở mức 440 USD (tương đương 10,65 triệu đồng).

Các thị trường mới nổi sẽ là tâm điểm của sự tăng trưởng trong năm 2024 với 33% tổng số điện thoại thông minh mới vào năm 2024 sẽ được xuất xưởng ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương, bao gồm các thị trường như: Ấn Độ, Hàn Quốc, Việt Nam, Indonesia và Malaysia. Theo đó, niềm tin ngày càng tăng của người tiêu dùng và tình hình kinh tế vĩ mô được cải thiện sẽ giúp ổn định doanh số điện thoại thông minh.

Ghi nhận năm 2023, số lượng điện thoại thông minh xuất xưởng trên toàn cầu sẽ giảm 3,2%, đạt tổng cộng 1,17 tỷ chiếc trong năm. Giới phân tích thị trường nhận định, sự suy giảm diễn ra trong bối cảnh nhu cầu của người tiêu dùng yếu đi, lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm. 

Trước đó, giai đoạn 2019-2021 là giai đoạn phát triển mạnh của điện thoại Việt, với sự tham gia của hàng loạt tên tuổi như Vsmart, Bphone, Masstel. Tuy nhiên, chỉ một năm sau, những tên tuổi này gần như biến mất. Rõ rệt nhất là năm 2022, đánh dấu việc các nhà sản xuất điện thoại Việt vắng bóng trên thị trường, không có dấu hiệu ra sản phẩm mới, thị phần vỏn vẹn 0,2%.

Trong năm này, tại một số hệ thống lớn như Thế Giới Di Động, Viettel Store, thương hiệu Việt duy nhất có mặt là Masstel, với các mẫu điện thoại "cục gạch" dưới một triệu đồng. FPT Shop có thêm một smartphone của Masstel giá 1,7 triệu đồng. Hoàng Hà Mobile vẫn bán Bphone, trong khi CellphoneS cho biết đã không còn kinh doanh bất cứ mẫu điện thoại thương hiệu Việt Nam.

Dù Việt Nam đang được coi là một trong những quốc gia sản xuất và xuất khẩu linh kiện lớn của châu Á nhưng hiện tại không còn nhiều thương hiệu nội xuất hiện trên thị trường.  Tính đến thời điểm hiện tại, Bphone là hãng điện thoại mang thương hiệu Việt duy nhất còn tồn tại trên thị trường.

Bphone liệu đã kết thúc?

Bphone của CEO BKAV Nguyễn Tử Quảng được ra đời vào hè năm 2015. Nguyễn Tử Quảng đã cho ra mắt mẫu Bphone 1 với câu slogan nói nổi tiếng "thật không thể tin được" khi giới thiệu hàng loạt tính năng trên chiếc điện thoại mà theo ông giới thiệu là "hơn cả Iphone". Cụ thể, Bphone được BKAV định vị là một "Siêu phẩm hàng đầu thế giới", cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ hàng đầu ở thời điểm đó như iPhone 6 Plus hay Samsung Galaxy S6.

BKAV đưa ra thống kê rằng, hơn 12.000 máy Bphone 1 đã được "đặt cọc" sau khi được giới thiệu. Thế nhưng trái ngược với các tuyên bố từ vị CEO Nguyễn Tử Quảng, Bphone liên tục bị khách hàng phàn nàn không chỉ về chất lượng sản phẩm mà tốc độ giao hàng được phản hồi là chậm. 

Vào tháng 8/2017, Bphone 2 đã được ra mắt và được nhiều chuyên gia công nghệ đánh giá "không nhiều ấn tượng". Đến tháng 10/2018, Bphone 3 ra mắt với quảng bá là "chiếc smartphone Android đầu tiên trên thế giới có thiết kế tràn đáy" với hai dòng BPhone 3 và Bphone 3 Pro. Giữa tháng 5/2020, BKAV lại tiếp tục giới thiệu 4 dòng máy BPhone 86s; BPhone 86, BPhone 60, BPhone 40.

Như vậy sau 8 năm hoạt động, Bphone đã giới thiệu được tổng cộng 8 dòng sản phẩm. Con số này được đánh giá là rất khiêm tốn so với quy mô và nhu cầu của thị trường smartphone tại Việt Nam. Đặc biệt sau khi Vsmart tuyên bố dừng sản xuất vào 2021, CEO Nguyễn Tử Quảng một lần nữa gây "shock" khi đặt kế hoạch chiếm được top 2 thị trường vào năm 2023. 

Thế nhưng kế hoạch là một chuyện thực tế lại là chuyện khác, hãng điện thoại của Nguyễn Tử Quang vẫn lẹt đẹt trong không hề xuất hiện trên bản đồ thị phần smartphone Việt Nam. Thậm chí, đã 1,5 năm trôi qua nhưng BKAV chưa có động thái ra mắt thế hệ Bphone mới. Từ đó, nhiều người đặt câu hỏi cho số phận của dòng máy này.

Về phía CEO Nguyễn Tử Quảng, ông vốn là một người năng nổ trên mạng xã hội nhưng cũng không có bất cứ động thái nào liên quan đến dòng máy này. Cùng với sự bão hòa của lĩnh vực smartphone và kinh tế suy thoái, nhiều người đã đặt ra nghi vấn: Liệu có phải Bphone đã kết thúc?

Một trong những thương hiệu Việt đình đám, không chia sẻ doanh số cụ thể. Khi ra mẫu A85 5G hồi tháng 4, CEO BKAV tiết lộ 300 máy đã được đặt cọc trong ngày. Sản phẩm cũng đã hết hàng trên website của công ty. Tuy nhiên trên gian hàng của BKAV trên Shopee, hai sản phẩm được niêm yết là A50 và A60, mỗi mẫu bán được khoảng 50 chiếc. Đây là con số rất nhỏ nếu so với thị trường đang tiêu thụ khoảng một triệu máy mỗi tháng tại Việt Nam.

Ban đầu, Bphone của Nguyễn Tử Quảng nuôi tham vọng sẽ cạnh tranh ở phân khúc cao cấp giá gần 20 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi đưa sản phẩm ra thị trường được 2 năm và không nhận được phản hồi tích cực, năm 2017, Bphone xoay sang phân khúc tầm trung với mức giá khoảng tầm 10 triệu đồng, sau đó là các sản phẩm trên dưới 5 triệu đồng.

Gần nhất vào tháng 9/2023, dù từng được mệnh danh “Siêu phẩm hàng đầu thế giới”, Bphone được rao bán với giá rẻ bất ngờ chỉ khoảng 1,8 triệu đồng. Như vậy những năm gần đây, chiến lược của BKAV đã có sự thay đổi rõ rệt. Thay vì tập trung vào xây dựng smartphone cao cấp "Make in Việt Nam", BKAV chuyển sang đẩy mạnh vào phân khúc giá rẻ nhằm tăng độ bao phủ trên thị trường.

Để đạt được mức giá rẻ, BKAV đã giao công đoạn thiết kế phần cứng và sản xuất cho đối tác Trung Quốc, và chỉ thực hiện một số công đoạn như phát triển phần mềm, lắp ráp và kiểm thử tại Việt Nam. 

Ghi nhận trên sàn thương mại điện tử Shopee, khi gõ tìm kiếm hãng điện thoại Bphone chỉ vỏn vẹn sản phẩm điện thoại thông minh BKAV Bphone A50 trên kệ với lượt bán 108 chiếc. Trong khi đó, các sản phẩm khác đều trong tình trạng hết hàng khi bán được 9 đến hơn 400 chiếc.

Tại một số hệ thống lớn như Thế Giới Di Động, Hoàng Hà Mobile, Cellphone đều không còn bán Bphone. Khi phóng viên liên hệ với hotline của hệ thống Cellphone nhân viên cho biết toàn bộ sản phẩm của hãng điện thoại Việt đã hết hàng cả cũ lẫn mới. Một số sản phẩm đang trong tình trạng "sắp về" tuy nhiên nhân viên của hệ thống này cho biết, chưa có thời gian cụ thể các sản phẩm Bphone sẽ lên kệ.

Được biết, BKAV là một doanh nghiệp công nghệ với khởi điểm chuyên về phần mềm diệt virus và bảo mật, sau đó BKAV mở rộng sang mảng phần mềm chính phủ điện tử, giải pháp nhà thông minh… sau đó đầu tư cả nghìn tỷ vào phát triển điện thoại thương hiệu Việt. Nhiều nguồn tin cho rằng, chính vì theo đuổi định hướng này nên hiện tại BKAV đang rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính. 

Khoảng tháng 11/2022, nhiều thông tin tiết lộ CEO BKAV Nguyễn Tử Quảng gọi vốn từ người hâm mộ Bphone. Theo đó, hình thức đầu tư sẽ diễn ra dưới dạng hợp đồng hợp tác kinh doanh. Đối tượng tham gia là các thành viên trên 1 năm của group Bphone Fans Club trên Facebook.

Định mức đăng ký đầu tư được BKAV đưa ra là 100 triệu đồng, với mức lãi suất 10%/năm, trả lãi hàng tháng trước ngày 10 tháng sau. Sau 3 năm, nhà đầu tư được nhận lại tiền gốc và nhận thêm tiền mặt bằng số tiền gốc. Hình thức đầu tư sẽ diễn ra dưới dạng hợp đồng hợp tác kinh doanh. Đối tượng tham gia là các thành viên trên 1 năm của group Bphone Fans Club trên Facebook.

Định mức đăng ký đầu tư được BKAV đưa ra là 100 triệu đồng, với mức lãi suất 10%/năm, trả lãi hàng tháng trước ngày 10 tháng sau. Sau 3 năm, nhà đầu tư được nhận lại tiền gốc và nhận thêm tiền mặt bằng số tiền gốc. Thông tin này đã được đại diện truyền thông của BKAV xác nhận và cho biết, nguồn vốn sẽ được sử dụng để đầu tư mở rộng các mảng kinh doanh mới của tập đoàn.

Có thể thấy, giấc mơ bao giờ cũng đẹp hơn hiện thực. Sự rời đi trong im ắng của hàng chục thương hiệu điện thoại nội địa như Q-mobile, F-mobile, Viettel, Mobell, P-Phone, Hanel, Bluefone, Hi-mobile… đủ thấy sự khốc liệt của thị trường smartphone. Thậm chí, sự rút lui của VinSmart cho thấy, nó có thể làm chùn chân một doanh nghiệp tư nhân lớn như VinGroup.

Theo các chuyên gia, để tiếp tục tồn tại, các thương hiệu trong nước cần giảm sự phụ thuộc vào các nhà sản xuất linh kiện nước ngoài mới có thể cung cấp sản phẩm với giá cạnh tranh. Và điều này là một thách thức lớn, cần thời gian dài đi kèm với những chiến lược bài bản.