Hà Nội có nhu cầu 1 triệu tỷ đồng vốn phát triển đường sắt đô thị để giảm ùn tắc giao thông

Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, tình trạng ùn tắc giao thông gây thiệt hại cho TP Hà Nội hơn 1 tỷ USD mỗi năm. Để giải quyết tình trạng này, Hà Nội cần khoảng 1 triệu tỷ đồng làm 9 tuyến đường sắt đô thị.

Ngày 27/11, tại hội trường về dự án Luật Thủ đô sửa đổi, Dự thảo luật gồm 7 chương, 59 điều, dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp giữa năm 2024. 

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, thảo luận tại tổ, một số ý kiến đề nghị bổ sung chính sách huy động vốn để tạo nguồn lực cho Thủ đô. Bên cạnh đó cần quy định mức trần nợ vay của thành phố đồng thời cho phép Hà Nội phát hành trái phiếu quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết, dự thảo luật quy định dư nợ vay của Hà Nội không phụ thuộc vào hạn mức trần, tổng mức vay và bội chi ngân sách thành phố hàng năm do Quốc hội quyết định, Thủ tướng giao.

Theo Bộ trưởng, quy định này nhằm giúp thành phố có thể huy động được nguồn lực đầu tư từ vốn vay để tập trung phát triển các dự án quan trọng. Đặc biệt là trong thời gian tới, Hà Nội cần 1 triệu tỷ đồng để phát triển mạng lưới đường sắt đô thị.

Theo báo cáo đánh giá tác động chính sách của Luật Thủ đô sửa đổi, Bộ Tư pháp cho biết, TP Hà Nội hiện có khoảng 6,4 triệu phương tiện giao thông (5,6 triệu xe máy, 685.000 ô tô). Việc phát triển mất cân đối giữa phương tiện giao thông và kết cấu hạ tầng dẫn đến ùn tắc giao thông vào các giờ cao điểm. Hậu quả gây ra là mức độ phát thải lớn, ô nhiễm môi trường cho Thủ đô.

Một trong những giải pháp cho tình trạng trên được Chính phủ đưa ra là phát triển vận tải hành khách công cộng một cách đồng bộ. Trong đó có 9 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài 417,8km và 3 tuyến tàu điện một ray.

Để phát triển 9 tuyến đường sắt đô thị, Hà Nội cần hàng trăm nghìn tỷ đồng. Hiện tại, chỉ có 1 tuyến đường sắt đô thị đã vận hành khai thác (tuyến Cát Linh - Hà Đông). Bốn tuyến đã có cam kết về thu xếp vốn, các tuyến còn lại đang trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi.

Theo tính toán của Bộ Tư pháp, việc giảm tắc đường sẽ tránh cho Hà Nội không bị thiệt hại khoảng 23.300 - 27.900 tỷ đồng, tương đương 1-1,2 tỷ USD/năm.

Quy định trong dự thảo Luật, Bộ trưởng Long cho rằng có thể giúp Hà Nội triển khai nhanh, làm đồng bộ về mặt hạ tầng, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, tránh tình trạng manh mún, chậm tiến độ do phụ thuộc vào nguồn vốn, không đồng bộ về kỹ thuật như hiện nay tại các dự án đã triển khai theo hình thức vay ODA và vốn từ ngân sách.

"Việc vay vốn sẽ được thành phố cân nhắc kỹ, xây dựng rõ ràng, khả thi về phương án, báo cáo trình Quốc hội và Chính phủ quyết định", ông Long khẳng định việc này vẫn bảo đảm sự kiểm soát đối với nợ công quốc gia của Trung ương.

Bộ trưởng Tư pháp cho hay cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát, nghiên cứu để bảo đảm việc thực hiện được thuận lợi, như có thể xác định khoản được giữ lại cho ngân sách; thời hạn tạm ứng từ Quỹ dự trữ tài chính…).

Ông cũng kỳ vọng quy định về việc này tạo được cơ chế giúp Hà Nội có thêm nguồn lực để phục vụ nhiệm vụ trọng điểm, cụ thể do thành phố đề xuất, trong đó có cả việc chi cho di dời, hỗ trợ di dời các cơ quan, đơn vị, cơ sở của Trung ương và thành phố theo quy hoạch…